“Afgelopen najaar was het zeer nat”, stelt akkerbouwer GertJan Verhoef van de Johannahoeve in Numansdorp. Geen ideale zaaiomstandigheden dus. De pneumatische AMAZONE Centaya 3000 Super-zaaimachine gaat desalniettemin rustig door te grond en legt het zaad zeer nauwkeurig af.
Dit voorjaar was de toplaag net beton. “Met de zaaibedbereiding hebben we de KG3001-rotorcultivator met solo gebruik goed aan de tand kunnen voelen. Ondanks dat de omstandigheden verre van ideaal waren, was een mooi zaaibed het resultaat. Een ding is zeker: Je moet wel bunders maken zo’n machine, wil die rendabel zijn. Maar hier gaan we jaren plezier van beleven.”
Centaya 3000 Super
De Centaya 3000 Super kende enkele jaren geleden haar introductie. Voor Verhoef, die een akkerbouwbedrijf samen met zijn vrouw en schoonouders heeft, gaven meerdere eigenschappen van de opbouwzaaimachine de doorslag. “Een zaaikouter met een dubbele schijf was voor ons een must. We hebben de werking van een zaaimachine met dubbele schijven in de praktijk gezien. Nu ervaren we zelf ook dat de Twin Tec-zaaikouter zorgt voor perfecte zaaidiepteregeling en afgifte”, stipt hij aan.
De akkerbouwers verbouwen op honderdvijftig hectare in de Hoeksche Waard aardappelen, uien, bieten en relatief veel tarwe. “Eigenlijk is dit het enige gewas dat op lange termijn een beetje rust in het bouwplan geeft”, is de mening van Verhoef, “We verbouwen nu zeventig hectare tarwe, zo’n beetje de helft van het totale areaal en dat is eigenlijk altijd zo geweest. De keuze voor intensievere gewassen is in onze ogen korte termijn politiek. Het vormt een aanslag op de grond, waar we met de zware machines al veel van vragen.”
De investering in een nieuwe zaaimachine was nodig. Tot vorig jaar had het akkerbouwbedrijf een AMAZONE D9 met sleepkouters. Die was aan vervanging toe. “Op zichzelf een goede zaaimachine die de zaadjes netjes doseert. Toch is bijvoorbeeld de juiste zaaidiepte met deze machine lastig te realiseren. Voor ons was de dubbele schijf wel een nadrukkelijke wens. Je kunt precies op diepte zaaien. Het kouter snijdt door de bodem en gewasresten en realiseert een zeer nauwkeurige zaaidiepte en aflegging.”
De tarweteelt wordt bij ZuidHollandse telers standaard opgevolgd door een groenbemester. Voor de structuur en de toevoeging van organische stof wordt met de Centaya gele mosterd, bladrammenas en Italiaans raaigras gezaaid. “Eigenlijk is de groenbemester al een volwaardige teelt geworden. Overal ziet men steeds meer de voordelen. Wij werken er op klei al geruime tijd mee en ze gaan met het oog op de organische stof ook zeker niet zomaar uit ons bouwplan.” Speciaal voor de groenbemesters heeft Verhoef voor de rotorkopeg nog een woelpoot gemonteerd, om in één werkgang eventuele storende lagen te kunnen breken en direct een groenbemester te kunnen inzaaien.
Eenvoudig te koppelen
Het koppelen van de rotorcultivator en de zaaimachine gaat volgens Verhoef, dankzij een driepuntsbevestiging, eenvoudig. “Het arbeidsgemak is één van de punten geweest waarom wij de Centaya boven andere zaaimachines hebben gekozen. De tankinhoud van zestienhonderd liter is een ander pluspunt. Omdat de tank boven de rotoreg hangt, ligt het zwaartepunt van de machine dicht op de trekker. Daar is de Centaya overigens niet uniek in, maar weegt voor ons wel mee in de keuze. Daarnaast is deze zaaimachine bijzonder vriendelijk in bediening. Nagenoeg alles is eenvoudig vanuit de trekkercabine of links langs de machine instelbaar. Uiteraard is de prijs ook een belangrijke factor.”
Vanwege het gewicht wordt de zaaimachine door een John Deere 7430 getrokken, vooral met het oog op het hefvermogen in combinatie met de woeler. “Nu hangt de Centaya achter een 6120R. Dat is een vrij lichte trekker. Met een lege bak is dat prima, maar als de tank vol is, is dat toch wel aan de zware kant voor die trekker.”
.png)
De Centaya 3000 Super van de Johannahoeve in actie bij het zaaien van tarwe.
Groeiende vraag naar capaciteit
AMAZONE-vertegenwoordiger Nick Kuijken van Kamps de wild Wild ziet veel potentie voor pneumatische zaaimachines. “Vooral omdat akkerbouwers als Gert-Jan Verhoef op zoek zijn naar capaciteitsmachines. Ook nokkenradzaaimachines worden steeds nauwkeuriger, maar we zien voor de hoge capaciteit dat er toch nog vaak voor een pneumaat wordt gekozen. Daarnaast zien we ook dat dubbelschijf kouters sterk in opkomst zijn”, stipt hij aan, “Door de dubbele schijf kun je nauwkeuriger en veelzijdiger werken. Dat betekent in dezelfde tijd meer hectares. Daarom is zo’n machine ook met laagrenderende gewassen eerder rendabel te maken.”
De aflegdiepte dankzij de TwinTec-zaaikouters en het gebruikersgemak omdat alle instellingen aan de linkerzijde van de machine aan te passen zijn, vormen andere onderscheidende eigenschappen. “De Centaya kan voor zeer gevarieerde gewassen worden ingezet en ook voor bijvoorbeeld heel ondiep zaaien met toch een hoge kouterdruk. Die multifunctionaliteit maakt deze machine interessant voor de Nederlandse markt.”
Akkerbouwbedrijf Johannahoeve heeft volgens Kuijken gekozen voor het ‘topmodel’, maar met het TwinTec-zaaikouter zijn er ook andere varianten beschikbaar. De KG3001 is uitgevoerd met een sterke en slijtvaste HD-tand. “Voor een agressieve werking. De KG is het zwaarte model rotorcultivator.” Met de V-ringwals wordt de grond streepsgewijs aangedrukt. “De zwarte ringen drukken de grond aan. Tussen de strepen kan het water weg komen.” Gert-Jan Verhoef heeft gekozen voor ringen die om de 15 centimeter zitten.
Optioneel zijn ringen voor een rijafstand van 12,5 centimeter leverbaar. De ringen zijn van rubber, zodat grond er nagenoeg niet aan plakt, wat met staal wel gebeurt. Vervolgens wordt er ook gezaaid door de TwinTec kouters in deze ‘strepen’ waar de capillaire werking is hersteld.
Centraal de diepte wijzigen
Van de egalisatiebalk kan centraal aan de linkerkant eventueel de diepte worden gewijzigd. “Voordeel is dat de egalisatiebalk ook meteen meegaat, wanneer de werkdiepte wordt aangepast, nastellen van de egalisatiebalk bij een verandering van werkdiepte behoort tot het verleden”, merkt Kuijken op. De afdraaiproef kan elektrisch, met ‘een druk op de knop’, worden uitgevoerd. “Optioneel is een terminal mogelijk om ook direct bij de machine het afgedraaide gewicht in te voeren.” Uniek aan de machine is ook dat de kouterdruk en zaaidiepte afzonderlijk van elkaar kunnen worden ingesteld. Dit is alles centraal aan de linkerzijde van de machine gesitueerd. “Zelfs voor het afdraaien hoeft men niet op of onder de machine.”
De zaadtank is voorzien van een oprolbaar afdekkleed en een schuif om de tank snel te legen en resthoeveelheden vlot te verwijderen. De doseereenheid kan worden voorzien van verschillende doseerrollen, welke naar wens zijn samen te stellen. Verder beschikt men over een stille blazer met een bijzonder lage oliebehoefte van slechts 21 liter per minuut. Bij de TwinTec zaaikouters wordt met behulp van twee schijven van 340 millimeter het zaad nauwkeurig weggelegd. “De openingshoek is tien graden. Deze spitse opening zorgt voor een minimale grondverplaatsing en gaat het vollopen tussen de schijven tegen.” Gert-Jan Verhoef heeft er ook voor gekozen om zijn zaaimachine uit te voeren met zaadleidingbewaking. Als één pijp losschiet of verstopt raakt, dan gaat er geen zaad meer doorheen en wordt daar op de terminal meteen melding van gemaakt. Ook kan dit dienen als controle bij de rijpadschakeling of de blazeraandrijving.
De zaaikouters worden gevolgd door een aandrukrol van 50 millimeter en afstrijkers. Een rol van 65 millimeter voor breder aandrukken is ook mogelijk. “Met name interessant op de zandgronden.” De machine van Verhoef is ook nog voorzien van een exacteg. Optioneel kan men ook kiezen voor een individuele eg per TwinTec element. “Allen afstelbaar op basis van agressiviteit.”
Plug and play
De Centaya is via importeur Kamps de Wild uit Zevenaar en dealer Van Gemeren Mechanisatie uit Numansdorp op de Johannahoeve terechtgekomen. Met het natte najaar bij het inzaaien van tarwe, en dit voorjaar bij het bewerken van de extreem harde klei is zowel de rotorcultivator als de pneumatische zaaimachine meteen flink getest. “Omdat alles Isobus-gestuurd is, was het feitelijk ‘plug and play’. Alle instellingen zijn eenvoudig vanaf de terminal te hanteren.” De Centaya heeft haar vuurdoop goed doorstaan. “Het zaad voor de twee tarwerassen liggen er goed in.”
Het mooie zaairesultaat stemt de akkerbouwer tevreden. Bovendien ziet Verhoef een besparing in zaad. Zo werd er eerder 230 kilogram tarwezaad per hectare gezaaid. Nu was dat 170 tot 180 kilogram. “Er is weleens tegen mij gezegd dat een machine als de Centaya niet rendabel is voor tarwe. Ik weet zeker dat wij hier het tegendeel gaan bewijzen. Ook als je nagaat dat bladrammenas bijvoorbeeld gevoelig is bij opkomst, dan betaalt de investering met dergelijke besparing in zaad zich toch wat eenvoudiger uit.”
