Importeur Kamps de Wild brengt het bestuurders assisterende systeem Cemos op de Claas-trekkers in de praktijk. Het is een software dat helpt bij het optimaliseren van de diverse functies. Redacteur Hendrik Begeman van de Loonwerker kreeg de kans om Cemos uitgebreid te testen.
Wat is Cemos?
Cemos is een software van Claas dat op de Lexion-maaidorsers al sinds 2012 op de markt is. Het systeem wordt bediend via de Cebis-terminal en optimaliseert bij de Lexion het dorsen. Het kan automatisch diverse instellingen naar behoefte optimaliseren, zoals bijvoorbeeld het trommeltoerental en de hoeveelheid wind. Wat je bij aanvang vanuit het menu moet invoeren is het te dorsen gewas?
Verschillende factoren van invloed
Bij een trekker is het een ander verhaal en zijn er veel meer factoren die invloed hebben op het efficiënt laten draaien van een trekker plus werktuig. Denk hierbij niet alleen aan de verschillende werktuigen; maar ook aan de weersomstandigheden, bodemomstandigheden, juiste ballastering, bandenspanning, afstelling van het werktuig en de diverse instellingen van de trekker.
Volgens importeur Kamps de Wild is Claas momenteel de enige die een dergelijk systeem op de trekker heeft. Hier gaat het niet alleen om de trekker maar vooral ook om de wisselende machines die er aan worden gekoppeld.
Per machine moeten de gegevens in de software worden opgeslagen en daarvoor heeft Claas van de meest actuele machines en merken de gegevens achter de hand. En omdat er jaarlijks nieuwe machines op de markt komen, worden deze gegevens door de fabrikant bijgehouden. Wie eenmaal een Cemos op de trekker heeft, krijgt bij een volgende beurt bij de dealer automatisch een update van de nieuwe machines.
Werktuigen
Getrokken bodembewerkingswerktuigen zoals ploegen, schijveneggen en cultivatoren zitten in het systeem. Greenland maaiers zijn er de laatste update bij gekomen en aan andere werkzaamheden wordt nog gewerkt.
Tijdens de presentatie waarbij journalisten werden uitgedaagd om met het besturingssysteem aan de slag te gaan; waren er twee Claas-trekkers in actie met een Amazone Catros schijveneg op een droge rivierklei. Een 295 pk Axion 870 CMatic Cebis met een vijf meter Amazone XL 5003-2 en een 205 pk Arion 660 CMatic Cebis met een drie meter brede Amazone Catros 3003 XL. De opdracht was om de grond tien centimeter diep te bewerken.
Cemos: de test
Om te beginnen vraagt Cemos aan de chauffeur de gegevens in te voeren van de machine die is aangekoppeld en van welk merk en wat voor werkzaamheden moeten worden uitgevoerd.
Vervolgens wordt de journalisten gevraagd zelf een inschatting te maken over de verschillende afstellingen; zoals de gewenste bandenspanning en het gewicht van het frontgewicht en dergelijke. Achteraf zaten ze aardig in de goede richting, maar Simon Zieverink van Kamps de Wild gaf in zijn presentatie aan dat Cemos de efficiëntie al snel tien tot zestien procent weet te verhogen ten opzichte van ervaren chauffeurs.
Bij het opstarten van het systeem zijn de gegevens van de trekker al opgeslagen, zoals bandenmaten en dergelijke. Vervolgens moeten de gegevens van de machine en de te verrichten arbeid worden ingevoerd. De instellingen welke door de journalisten is aangedragen wordt bij Cemos opgeslagen en er wordt een rondje gereden.
Het dialoog
Daarna begint de dialoog met Cemos met tekst, illustraties en dialoogoptimalisatie via de Cebis touch terminal in de trekker. Er zijn twee keuzes, optimaliseren op vermogen/capaciteit of op efficiëntie/brandstofverbruik.
Met het frontgewicht zaten we als journalisten aardig in de richting en de bandenspanning wordt met 0,2 bar verhoogd. Tijdens het rijden meet Cemos wat er gebeurt en toont ons twee grafiekbalkjes waarin met groene of rode vlakjes wordt aangegeven wat verbeterd is of wat juist een negatief effect heeft, op basis waarvan we kunnen bijstellen. Hierbij kan de chauffeur aangeven of hij het resultaat al dan niet accepteert.
Met de afstelling volgens de journalisten, dus zonder Cemos, is het resultaat: Frontballast 600 kilogram, bandenspanning voor 0,8 bar, achter 0,8 bar, oppervlakte per uur: 2,9 hectare per uur met een brandstofverbruik per hectare van 7,8 liter per hectare.
‘Cemos gaat zijn gang’
Daarna vraagt Cemos of we op vermogen willen optimaliseren. Natuurlijk willen we dat en Cemos gaat zijn gang. Met de afstelling van de machine van Cemos op vermogen wordt het resultaat; Frontballast 600 kilogram, bandenspanning voor 0,8 bar, achter 1,0 bar, bewerkte oppervlakte per uur is 3,6 hectare per uur bij een brandstofverbruik per hectare van 8,0 liter per hectare. Hier heeft Cemos geadviseerd om het motortoerental op te voeren van 1600 naar 1900 toeren.
En bij de derde werkgang vraagt Cemos de machine op efficiëntie in te stellen, met als resultaat: Frontballast 600 kilogram, bandenspanning voor 0,8 bar, achter 1,0 bar, oppervlakte per uur: 3,3 per uur. Brandstofverbruik: 7,7 liter per hectare. Na afloop van elke handeling vraagt het systeem of we tevreden zijn.
Maar bij wisselende weers- of bodemomstandigheden kunnen de instellingen eenvoudig weer geoptimaliseerd worden zodat er altijd optimaal wordt gewerkt. Het ligt voor de hand dat je voor efficiëntie gaat kiezen, maar er kunnen omstandigheden zijn, bijvoorbeeld als de loonwerker al onderweg is of dat het weer dreigt, in dat geval kun je voor de optimale capaciteit kiezen om het werk zo snel mogelijk gefikst te krijgen. Cemos dwingt je nergens toe en maakt elke stap in overleg met de chauffeur, het is letterlijk een adviserende bijrijder.
Cemos is vast gekoppeld aan de trekker en is niet uitwisselbaar met andere trekkers.
Conclusie Cemos
Na een eerste kennismaking kunnen we stellen dat het idee van Cemos heel doordacht is. Met de ervaring, die Claas al met de maaidorsers heeft, was er al een basiskennis in huis en daar is op doorontwikkeld. Het mooie is dat na een bijstelling op advies van Cemos het systeem ook al snel het resultaat en/of effect toont en vraagt of dit voldoende resultaat is. Voor een serieuze beoordeling was deze presentatie uiteraard te kort, daarvoor moet je je het systeem meer eigen gemaakt hebben om er vlot mee te kunnen werken. En in zo’n geval lijkt de investering van 3950 euro een serieuze overweging waard.
Tekst en beeld: Hendrik Begeman
Dit artikel verscheen eerder in de Loonwerker en de Akkerbouwkrant.
