De afgelopen jaren is er al veel over gepraat en geschreven, maar kenners verwachten dat de komende jaren de oeroude regenhaspel uit het landschap verdwijnt. Reden? De opkomst van plaatsspecifiek beregenen via een dripirrigatie systeem. Bij Jean Heybroek zijn ze al jaren met deze techniek bezig en boekten zelfs in de droogste delen van Afrika succes. Nu de eerste positieve resultaten in de open teelten ook de Nederlandse akkerbouwer bereiken, neemt de vraag naar druppelirrigatie hand over hand toe.
Jean Heybroek levert al geruime tijd Toro Aquatraxx slangen, maar Gerard Schoot Uiterkamp predikte jarenlang tegen dovemans oren. “Veranderingen in de agrarische sector kosten nou eenmaal tijd”, was de gedachte die hem op de been hield. Want aan het product ligt het niet: De resultaten wereldwijd spreken voor zich. “Zelfs in Gambia wisten ze een prima uienoogst te realiseren door middel van dripirrigatie”, vertelt Schoot Uiterkamp. “De opbrengsten daar waren hoger dan bij menig akkerbouwer in Nederland.”
Schaarste
Het Belgische bedrijf SprancoMatic is gespecialiseerd in water en alles wat daarmee te maken heeft en ook in België stappen steeds meer telers over naar druppelbevloeiing. “Water is in België nog schaarser dan in Nederland en om in tijden van droogte toch een goede opbrengst te pakken kiezen akkerbouwers in diverse teeltgebieden steeds vaker voor de aanleg van drip-slangen op hun perceel”, zo vertelt Gunther Vermeiren van Spranco. Zo werd in 2020 een maïsperceel van zes hectare voorzien van Aquatraxx drip-tape. Ook hier werd een spectaculaire meeropbrengst geboekt.
Effectieve beregeningsmethode
Maar de successen binnen en buiten Europa ten spijt: Er waren maar weinig mensen die zin hadden om de haspel aan de wilgen te hangen en slangen op het perceel aan te brengen. Tot de zomer van 2018. Deze enorme lange periode van warmte en droogte deed de roep om effectieve beregeningsmethodes in de akkerbouw oplaaien en die roep is nog steeds niet gedoofd. “Weersextremen komen steeds vaker voor. Telers zijn daarom gedwongen na te denken over oplossingen, zeker als de beregeningscapaciteit laag is. Goed en zoet water is lang niet in alle teeltgebieden in overvloed aanwezig. En dan is goed watermanagement de enige oplossing.”
Akkerbouwer Hovius: “Flinke plus gedraaid”
Schoot Uiterkamp kreeg enkele jaren geleden bijval van Tijms uit Geesbrug. “Het eerste jaar waren de resultaten bijna rampzalig”, zo vertelt Johan Tijms. “De telers waarmee wij samenwerkten boekten nauwelijks resultaat en hadden extra kosten gemaakt.” Het einde leek in zicht, maar al snel ontdekte ze bij Tijms dat het niet aan de techniek lag, maar aan de aanpak. “Inmiddels hebben we al meerdere teeltjaren een flinke plus gedraaid”, vertelt akkerbouwer Jan Hovius uit Nieuw Balinge.
Spectaculaire opbrengsten
De Drentse teler richt zich bewust op één teelt: Aardappelen. Hovius paste vervolgens zijn volledige mechanisatie aan om de dripirrigatie nog verder te optimaliseren. “Bij de fabrieksaardappelen waar de drip-slang is gebruikt zat de opbrengst ruim boven de vijftig ton en vijfhonderd gram zetmeel. Dat is ongeveer twaalf tot dertien ton zetmeel met uitschieters naar boven. Dat zijn spectaculaire opbrengsten, zeker als je bedenkt dat op dat perceel in 2018 pootgoed heeft gestaan. Toen wist ik het zeker: Drip is de toekomst.”
Ambassadeurs melden ‘overtuigende resultaten’
En Hovius is niet de enige die deze mening is toegedaan. Volgens Hubert Pruijsen, adviseur tuinbouwtechniek bij Vos Capelle, gaat de techniek in meerdere sectoren zoals bij boomkwekerijen en akkerbouwbedrijven de komende jaren een explosieve groei doormaken. Pruijsen: “We werken al sinds 2015 samen met Jean Heybroek, omdat we geloven in de techniek. Vanaf volgend jaar gaat druppelirrigatie een enorme vlucht nemen, want de resultaten van de telers die er al meewerken zijn zeer overtuigend en trekken steeds meer telers over de streep.”
Maatwerkoplossing
Boike Damhuis van Veha Plastics uit Oldenzaal levert irrigatiesystemen. Sinds de toenemende droogte, levert Veha niet alleen aan tuinbouwbedrijven, maar ook aan boeren die op de akkers telen. “Jean Heybroek heeft heel veel kennis in huis en dat zorgt ervoor dat telers altijd de perfecte maatwerkoplossing krijgt als ze starten met dripirrigatie. Bovendien is de Toro Aquatraxx van topkwaliteit en dat past goed bij de overige producten die Veha Plastics levert.
Alternatief voor de haspel
Bij de teeltbegeleiders van Agrea komen ook alleen maar positieve geluiden over de druppelirrigatie systemen. Peter Wolters, adviseur akkerbouw en vollegrondsgroenten bij Agrea, kreeg afgelopen jaren steeds meer vragen over mogelijke alternatieven voor het beregenen met een haspel. “We zijn toen al vrij snel bij Toro-importeur Jean Heybroek uitgekomen. Sindsdien hebben we een aantal aanvragen gehad van klanten die werken met asperges (meerjarige teelt), uien, aardappelen en wortelen (eenjarige teelten). Onze klanten hebben dankzij de druppelbevloeiing zeker een plus behaald.” “Die plus is lastig in cijfers uit te drukken, omdat er meerdere factoren een rol spelen bij het succesvol maken van een teelt. Maar de plus zit hem zonder meer in het feit dat drip-slangen onder alle omstandigheden hun werk doen en dat kan met een haspel niet. Hierdoor kan de teler op het juiste moment, de juiste hoeveelheid water geven.”
Teelttechnische voordelen
Agrea levert kennis, advies en een breed assortiment producten die haar klanten in staat stellen om het beste rendement te behalen: “Teelttechnisch zorgt druppelbevloeiing voor minder stress bij de plant die daardoor betere doorgroei. Daarnaast zorgt beregenen via een haspel ervoor dat het gewas ook nat wordt, met dripirrigatie blijft de plant droog waardoor er minder kans is op (schimmel)ziekten en dat betekent in bepaalde gevallen besparing op het gebied van gewasbescherming. Tot slot geven al onze klanten die met dripslangen werken aan dat ze veel minder water verbruiken.”
Uit landelijke proeven is gebleken dat de waterefficiëntie van drip een stuk hoger ligt dan bij een haspel: zestig procent tot zeventig (haspel) tegenover bijna honderd procent (bij dripirrigatie). “Al die zaken hebben effect op het saldo en de opbrengst van een bepaalde teelt. Hoe hoog dat effect is hangt natuurlijk af van de verkoopprijzen van de producten. Maar dat dripirrigatie onder aan de streep voor een plus zorgt, is voor ons en onze klanten inmiddels meer dan bewezen.”
Meer informatie
Meer informatie over dripirrigatie?
Kijk op www.jeanheybroek.com/beregening
Tekst: Richard Bender
Beeld: Jean Heybroek