Een volledig autonoom draaiend irrigatie- en fertigatiesysteem. Het is een antwoord op verschillende uitdagingen in de open teelten. Zuinig omgaan met het beschikbare water is niet alleen in Zeeland maar eigenlijk overal een aandachtspunt. Bovendien is het preciezer inzetten van gewasbeschermingsmiddelen en vloeibare meststoffen een must, maar wel met een kanttekening. “Leer je percelen goed kennen en probeer eerst het druppelen onder de knie te krijgen”, adviseert mede-eigenaar Erik van Antwerpen van Meeuwse.nl in Goes. Die onderneming verdeelt onder andere het Toro Aqua-Traxx druppelirrigatiesysteem. Van Antwerpen is zeer te spreken over de prijs-kwaliteitverhouding. “Over tien jaar zijn de haspels weg en druppelen we alleen nog maar.”
De ontwikkeling rond druppelirrigatie neemt een vlucht. Ook bij Meeuwse.nl zien ze de belangstelling voor lage afgifte over de volledige lengte van de akker groeien. Daarom denkt Van Antwerpen al na over de volgende stap. Hoe kun je druppelirrigatie op een goede manier automatiseren en de fertigatie toesturen op basis van ec- en ph-waardes? Iets waar Meeuwse.nl in bijvoorbeeld de fruitteelt al ruime ervaring mee heeft. Dat moet binnen afzienbare tijd het onderscheidende vermogen worden van Meeuwse. nl. “Met druppelirrigatie koop je opkomstzekerheid. Niet alleen in droge jaren. Door de geleidelijke afgifte had één van onze klanten het afgelopen seizoen de mooiste wortelen ooit. Hij spreekt over een topopbrengst, wat betekent dat je zelfs in een nat jaar voordelen hebt van driptape, door de benutting van fertigatie.”
Druppelbevloeiing en beregening bij fruittelers
Meeuwse.nl in Goes is al langer actief met beregening. Als handelsonderneming is het bedrijf sinds de jaren zestig op het gebied van watertechniek een begrip in Zeeland. Piet Meeuwse, de tweede generatie binnen het bedrijf, begon in de jaren zeventig al te pionieren met druppelbevloeiing en beregening tegen nachtvorst bij de fruittelers in de omgeving. “Uiteindelijk kun je wel stellen dat Piet Meeuwse Zeeland aan het druppelen heeft gekregen. Door de enorme droogte in het Midden-Oosten ontstond er ook in Nederland steeds meer kennis over watertechniek. Bij fruitteeltbedrijven was er veel vraag naar druppelbevloeiing, nachtvorstberegening en het opslaan van water”, vertelt Van Antwerpen. “Piet is enorm bevlogen en is zelf ook hobbyfruitteler. Hij zag de voordelen al snel in.
Meeuwse groeide uit tot expert in watertechniek. Tot op de dag van vandaag passen we verschillende watertechnieken toe voor onze klanten in Nederland, België, Frankrijk en Duitsland.” Meeuwse Handelsonderneming ontwikkelt zich inmiddels als Meeuwse.nl als partij die veel meer doet dan de verkoop van pvc en elektronica. Aan het roer staan sinds vorig jaar Erik en zijn broer Eduard van Antwerpen. De ontwikkelde webshop heeft straks meer dan vijftienduizend artikelen in bestand staan, waarvan veel in Goes op voorraad ligt. “We hopen binnen een jaar een bezorgdienst op poten te hebben om iedere dag in Zeeland gratis te bezorgen. De potentie is groot, maar het is wel hard werken.”
Stap naar akkerbouw
Ook op het gebied van irrigatie en fertigatie is het aanbod groot. Toro Aqua-Traxx onderscheidt zich in het assortiment door de goede kwaliteit en prijs. Vooral fruittelers kiezen voor leidingsystemen en druppelslangen voor het exact verdelen. “We kiezen voor het aanbieden van een hele serie aan producten waar we zelf ook volledig achter staan.” Vanuit de fruitteelt is Piet Meeuwse eind jaren negentig ook betrokken geraakt bij proeven met driptape op Proefboerderij Rusthoeve in Colijnsplaat. “Het is één van de plekken waar we bassins, folie, taludbescherming, leidingen, pompen en filters met bijbehorende besturing aanleggen. Zeg maar de distributie van water en alles wat er bij hoort. Tot de spanning in de meterkast pakken we geheel op.”
Vanuit de Rusthoeve is eigenlijk ook de stap naar de akkerbouw gemaakt. Door een aantal natte jaren was de animo voor druppelirrigatie beperkt, maar door de droge jaren 2018, 2019 en 2020 is de interesse weer enorm aangewakkerd. Meeuwse.nl besloot om goed te kijken naar kwalitatief goede systemen zoals Toro Aqua-Traxx om het ontkiemen van het gewas te bevorderen, vooral in tijden van droogte. “Het afgelopen natte jaar was er geen stormloop op de producten zul je begrijpen, maar komt er weer droogte dan zijn we daar op voorbereid.”
Voordelen
Toch heeft druppelirrigatie ook voordelen in een nat seizoen. Van Antwerpen vertelt bevlogen over één klant waarbij het afgelopen seizoen op 45 hectare wortelen en aardappelen driptape is aangelegd, met een autonoom tijdschema klokje ronde. De percelen waren nat, maar toch is er besloten om vloeibare meststoffen als fertigatie mee te geven. “Dat is het enige nadeel aan druppelirrigatie, je moet aan de voorkant bepalen óf je het inzet. Je hebt daarentegen niet te maken met verdamping en wind, mits je de tape goed neerlegt. De waterverdeling is vervolgens veel exacter. Het systeem werkt met een halve tot één bar druk, waarmee je geen kwaad doet. Het is mogelijk om per keer een exacte watergift te doen van bijvoorbeeld anderhalve liter per strekkende meter op een gewenst moment. Dat is een enorm pluspunt in vergelijking met een hele klets water in één keer uit een haspel. Je hebt bovendien niet zo’n grote pomp nodig en het levert een CO2-besparing op.”
De afgifte van stikstof, fosfaat en kalium is ook mogelijk, maar het doseren van de micronutriënten vergt wel wat meer aandacht. “Zo moet je met bijvoorbeeld fosfaat heel voorzichtig zijn, omdat het kan klonteren door de reactie met bicarbonaat in het bronwater. Dus dat is een aandachtspunt. Verdunnen helpt wel, maar reactie blijft en kan daardoor ophopen. Je moet dan eigenlijk aan de slag met het aanzuren van het water.
Perfect doseren
De meest ideale plek voor de Aqua Traxx driptape is volgens Van Antwerpen op anderhalf maximaal vier centimeter in de rug of bed. “Sowieso niet in de rij, maar zo dicht mogelijk bij de plant. Hoog in de rug zorg je met driptape voor een soort kegel, waarbij de buitenzijde van de rug droog blijft en binnenin de rug het vervolgens vochtig wordt. Het water komt dichtbij de wortel. Bovendien voed je tussen de rug meer het onkruid dan het gewas. Ik denk niet dat het klopt dat wortels met druppelirrigatie lui zouden worden, want in mijn ogen geeft je dan gewoon te veel water. Met druppelirrigatie kun je juist perfect doseren. Het is wel zo dat de aardappel, net als gras, enige stress nodig heeft om gezonde wortels te ontwikkelen.”
Voor de akkerbouwer met de wortelteelt was met name de stikstofafgifte een belangrijke motivatie om te investeren in druppelirrigatie. Dit als alternatief voor breedwerpige afgifte. “Probleem is; wordt het nat, dan kom alles in één keer vrij. Daardoor kun je tegen relatief veel gespleten wortels aan lopen. Nu hij stikstof geleidelijk afgeeft, is er geen één gespleten.” Een flinke besparing in vloeibare meststoffen is mogelijk. “Als je dat rekensommetje kan maken, dan is Aqua Traxx driptape ook interessant in een relatief nat seizoen. Met vloeibare meststoffen is deze optelsom moeilijk te maken, maar het zorgt voor een stukje opbrengstzekerheid en dat is soms lastig uit te drukken in een meeropbrengst. Bovendien is er tijdens een hevige bui sprake van uitspoeling, waar door de meststoffen verdwijnen in het grondwater, dit voorkom je met Drip irrigatie. Daarmee is driptape ook een stukje verzekering. Resultaat is een uniform en homogeen gewas.”
Automatiseren van fertigatie
De volgende stap is wat Van Antwerpen betreft het automatiseren van fertigatie. “Wordt vervolgd.”
Dit is een artikel uit de Akkerbouwkrant. Wil je deze thuis ontvangen? Klik hier.
Tekst: Martin de Vries
Beeld: Meeuwse.nl en Martin de Vries