Phytophthora slaat genadeloos toe dit jaar. De combinatie van het voorgaande seizoen en de huidige weersomstandigheden creëren de perfecte voedingsbodem voor deze plantenziekte. De verwachtingen van gewasbeschermingsmiddelen liggen daarom extra hoog. De hulpstof Squall speelt hierop in met een verbeterde aanhechting, minder drift en hogere regenvastheid van gewasbeschermingsmiddelen.
“Vorig jaar is Squall volop ingezet, toen er een phytophthora-piek ontstond aan het einde van het groeiseizoen met veel regen”, vertelt Maarten Klein, directeur van GreenA en tevens mede-ontwikkelaar van Squall. “Ook dit jaar ligt naar alle waarschijnlijkheid de infectiedruk weer hoog. Op dit moment is de bladnatperiode weer lang en de luchtvochtigheid hoog.” Om hierop in te spelen heeft Klein een hulpstof ontwikkeld en op de markt gebracht, die ervoor zorgt dat gewasbeschermingsmiddelen minder verwaaien, beter hechten en regenvaster zijn. Hiervoor heeft hij het proces van aanhechting van gewasbeschermingsmiddelen op planten onderzocht.
Werking van Squall
Normaal gesproken veert een druppel van een gewasbeschermingsmiddel terug naar zijn natuurlijke vorm, nadat het tegen een blad kaatst. Hierdoor spat het van het blad af, want een blad is van nature waterafstotend. Dit heet het rebounce-effect en is veroorzaakt door natuurkundige krachten in een druppel. Plantkundige Klein en professor Daniel Bonn hebben een manier ontdekt om dit tegen te gaan.
Dit wordt het ‘freezing-effect’ genoemd. “Een druppel wordt bij elkaar gehouden door de oppervlaktespanning. Squall verlaagt een korte periode deze spanning. De druppel kleeft dan na aanhechting in zijn platte vorm en veert niet weer terug. Hierdoor is het alsof je stuc tegen een wand gooit, in plaats van zand, dat afstoot. Dit proces gebeurt in een kwestie van enkele milliseconden.”
Squall zorgt voor een betere aanhechting van gewasbeschermingsmiddelen. Het rebounce-effect (links) wordt omgezet in een freeze-effect (rechts), waarbij de druppel blijft plakken in plaats van afstoot.
Daarnaast moet een druppel niet te veel uitvloeien volgens Klein, wat soms gebeurt met superuitvloeiers. Dit zorgt er namelijk voor dat de laag weer te dun is en te snel aandroogt. Het middel dient de tijd te krijgen om in de waslaag van het blad te dringen en daar zijn werk te kunnen doen. Ook draagt de hulpstof bij aan de vermindering van drift, doordat de kleinste lichte druppels, die drift veroorzaken, worden geëlimineerd.
Aanhechting van een gewasbeschermingsmiddel
Aanhechting van een gewasbeschermingsmiddel is belangrijk voor een effectieve bestrijding van Phytophthora infestans. Uit onderzoek van Jan van der Zande en Plant Research International, een instituut binnen Wageningen University & Research (WUR), is gebleken dat minimaal tien procent van een blad bedekt moet zijn om deze plantenziekte effectief te remmen, maar twintig procent is ideaal.
“Met normale spleetdoppen zijn deze bedekkingen haalbaar, maar het gebruik van driftreducerende spuitdoppen zorgt ervoor dat de druppels groter worden. Hierdoor is de bedekking veel slechter en ligt dit tegenwoordig op slechts drie tot vijf procent van het blad. Dit is ver onder wat je zou willen hebben.
Uit onderzoek van de Rusthoeve blijkt dat Squall dit kan verdubbelen tot tien procent. Op deze manier kom je weer in de buurt van de gewenste waarde.” Ook zorgt een betere aanhechting ervoor dat de regenvastheid met meer dan vijftig procent toeneemt. Dit maakt de hulpstof met name geschikt in dit natte groeiseizoen. Ook vorig jaar kozen veel telers om deze reden voor het gebruik van Squall.
Phytophthora bestrijden
In de bestrijding van phytophtora deelt Klein mooie resultaten. In 2022 heeft het Duitse onderzoekinstituut BioChem agrar GmbH onderzoek gedaan naar een effectieve bestrijding van deze plantenziekte. In dit onderzoek keek Dokter Karl-Wilhelm Massmann naar het standaard spuitschema tegen phytophthora, met twaalf toepassingen.
De resultaten liegen er niet om. Alle onbehandelde planten waren besmet met phytophthora, 37 van de regulier behandelde planten was besmet en met Squall lag dit percentage op slechts twintig procent. Dit komt neer op een afname van 46 procent.
Ook in het naseizoen kan Squall nog bijdragen aan de beheersing van plantenziekten. “Bij loofdoding wil je dat je de plant in één keer goed raakt, want anders krijgt phytophthora nog een paar extra weken de kans om verder te verspreiden. Hierdoor kun je ook weer in de knel komen.” Daar worden nu middelen zoals Spotlight en Quickdown voor ingezet. Toevoeging van Squall aan Spotlight verhoogt de afdoding van het blad van veertig naar 63 procent in twee weken tijd, volgens Massmann.
De vier principes
Deze hulpstof werkt in op vier verschillende vlakken: drift, hechting, vloei en regenvastheid. Daarnaast is Squall volledig biologisch afbreekbaar en niet schadelijk voor flora en fauna in omliggende wateren, zoals watervlooien. Voor een effectieve werking is het belangrijk om de hulpstof in een verhouding van 0,5 procent toe te voegen. Dit dient te worden gedaan, nadat het gewasbeschermingsmiddel goed is opgelost. Nog altijd doet Klein onderzoek om de effectiviteit van deze hulpstof te kunnen verhogen. Zo hoopt hij de aanhechting van gewasbeschermingsmiddelen weer te kunnen verhogen naar twintig procent, met behoud van driftreductie.
Tekst: Kim Sjoers
Beeld: Martin de Vries en GreenA
Ontvang de Akkerbouwkrant gratis thuis op de mat
Dit, en vele andere verhalen recht uit het veld, lees je in de Akkerbouwkrant. Wil je ook de mooiste artikelen en reportages thuis op de mat?
De Akkerbouwkrant verschijnt zes keer per jaar met elke uitgave een verdiepend thema. De Akkerbouwkrant is semi-redactioneel en brengt positieve artikelen uit de markt. Met diverse reportages en praktijkervaringen komt de akkerbouwer aan het woord.
Klik hiernaast of ga naar akkerbouwbedrijf.be/abonneren voor alle mogelijkheden.
