Hylke Brunt (VAVI): “De handelingsacties die wij als verwerkende industrie gaan aanreiken, zullen zich waarschijnlijk gaan richten op droge reiniging”
Het ging tijdens de themadag aardappelen in Dronten eigenlijk nergens anders dan CIPC. Het verbod op chloorprofam (CIPC) heeft er flink ingehakt en met een kleine maand voor de boeg voor de eerste pootmachines het land opgaan, is er bij veel telers sprake van flink wat paniek.
Een korte juridische introductie en discussie over aansprakelijkheid, zorgplicht en mogelijkheden om de overheid te betitelen van onteigening of kapitaalvernietiging werd gevolgd door een praktische uitleg vanuit de vereniging voor de aardappelverwerkende industrie (VAVI). Helaas kan ook VAVI-secretaris Hylke Brunt de aardappelteler die dit treft ook niet geruststellen. “Ons doel is om honderd procent van de ingrediënten te verwerken, zonder t-MRL doemt een scenario waarin circa vijftig procent van de aardappelen non-compliant zijn.”
“Verruiming van de MRL-norm”
Deze eerlijke conclusie bracht nogal een schok teweeg bij de bezoekers van de themadag. “Bij ons op de zandgronden leveren we veel af-land, maar op plaatsen waar vrijwel alles in de bewaring gaat, kunnen ze straks geen kant meer op”, luidde één van de telers de noodklok.
Maar ook in dagen na de themadag gonsde het in de media en op het veld van de speculaties. Wat wordt de norm? Is er een grijs gebied? Gaan telers meerdere monsters nemen om zo onder de regelgeving uit te komen?
Paniekreacties
Allemaal paniekreacties omdat de regeling al snel ingaat en oplossingen niet voor het oprapen liggen. Sterker nog, als er al een oplossing is, dan duurt het veel te lang om dit uit te kunnen voeren. chloorprofam is namelijk zeer persistent en de bewaarloodsen op tijd volledig vrijmaken van CIPC lijkt dan ook een utopie te worden. Brunt: “Met de huidige normering van 0,01 MRL komen we er niet. Het dossier, dat is ingediend bij het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden richt zich op een tijdelijke verruiming van die norm naar 0,3 of 0,5ppm. Maar zelfs dan zijn we als aardappelsector nog lang niet uit de problemen.”
Droge reiniging: door teler zelf
De huidige richtlijn is 10ppm en die blijft gelden totdat de nieuwe MRL van kracht wordt. Oplossingen om wél vanuit de bewaarbox te mogen leveren zijn er zoals gezegd nauwelijks. Uiteraard wordt er wel met man en macht geprobeerd om de problematiek tijdig het hoofd te bieden. Brunt licht een tipje van sluier op. “De handelingsacties die wij als verwerkende industrie gaan aanreiken, zullen zich waarschijnlijk gaan richten op droge reiniging. De onderzoeken, die tot nu toe gehouden zijn, geven aan dat natte reiniging vanwege de risico’s zoveel mogelijk voorkomen moet worden.”
Geen dure experts nodig
“Alleen op echte hotspots zou natte reiniging soelaas kunnen bieden, maar ons uitgangspunt is droge reiniging. Daarnaast doen er veel verhalen de ronde dat er dure externe reinigingsexperts moeten worden ingehuurd om de box CIPC-vrij te krijgen. Dat hoeft met droge reiniging niet. Dat kan de teler prima zelf in de zomermaanden uitvoeren.”
“Volgend maand uitkomst boxenonderzoek”
De VAVI is vorig jaar begonnen met bewaarplaatsen te onderzoeken om de CIPC-contaminatie te lijf te gaan. In Frankrijk, België, Duitsland en Nederland zijn bewaarcellen onder de loep genomen. “In Nederland hebben we zeven boxen in onderzoek en we verwachten daar eind maart de uitkomsten van.”
Meer details
Omdat de hele kwestie rondom een tijdelijke MRL, de versoepeling van de normen, momenteel meer vragen oproept dan het kan beantwoorden leven veel aardappeltelers, die aan de frietindustrie leveren, in onzekerheid: “Onze bevindingen zijn niet bindend. Elke teler, die bewaring heeft, moet zelf een afweging maken met het oog op de schuurhistorie, type materiaal van de schuur en de wijze van toepassing. Wel hopen wij in maart meer details naar buiten te brengen waardoor al die variabelen beter ingeschat kunnen worden, want momenteel is het voor iedereen lastig om een goede risico-inventarisatie te maken en dat zorgt wel voor behoorlijk wat paniek hier en daar.”
